Chronische stress: heb ik er last van?

Wist je dat stress ook een chronisch probleem kan zijn? Chronische stress is namelijk niet hetzelfde als normale stress. Chronische stress kan zelfs heel gevaarlijk zijn. Je kunt er namelijk allerlei gezondheidsklachten van krijgen. Het is belangrijk om niet blootgesteld te raken aan chronische stress.

Maar de vraag is dan natuurlijk hoe je chronische stress herkent. En natuurlijk wil je ook weten hoe je het moet bestrijden als blijkt dat jij ermee te maken hebt. Hier lees je daarom meer over de symptomen van chronische stress, de verschillen met normale stress en de aanpak om er weer vanaf te komen.

Normaal stressniveau

Stress is normaal. Iedereen krijgt met stress te maken. Het kan soms zelfs wel als goed ervaren worden als de spanning wat hoger is dan normaal. Sommige mensen gaan er beter van presteren. Dat is een belangrijk kenmerk. Want wanneer de oorzaak van de stress afneemt zal ook de stress zelf afnemen. Je kunt dit gevoel vaker ervaren over een langere periode zonder dat je gezondheidsproblemen zal ervaren. Dat komt omdat je tussendoor voldoende ontspanning zal vinden. Het menselijk lichaam is hierop berekend en gebruikt die periodes optimaal. Normale stress is iets wat iedereen meemaakt en waar iedereen prima van herstelt.

Stress zonder einde

Normale stress is dus geen probleem. Maar wat gebeurt er als de stress normaal wordt? Anders gezegd, als je altijd stress hebt, kan het lichaam dit dan aan? Altijd stress ervaren wordt ook wel chronische stress genoemd. Je hebt dan voortdurend te maken met situaties die je het best kunt omschrijven als de alarmfase. Je lichaam krijgt geen rust meer en krijgt dus niet de kans om terug te keren in de normale ruststand. Dit heeft als gevolg dat je met allerlei mentale en fysieke klachten te maken krijgt. Dit kan ertoe leiden dat je lichaam als het ware op de rem trapt en je leven geheel komt stil te staan.

Soort klachten

Tot welke klachten kan chronische stress leiden, vraag je je misschien af. De klachten kunnen zeer uiteenlopen. Je kunt last krijgen van allerlei pijnen en huidaandoeningen zoals uitslag. Het kan echter ook zijn dat je geestelijke klachten zoals neerslachtigheid of huilbuien zal ervaren. Tot slot kan het voorkomen dat je gedrag sterk veranderd. Bijvoorbeeld dat je onrustig wordt en geen ontspanning kunt vinden. Vaak komen de klachten in meerdere vormen tegelijk naar voren als je last hebt van chronische stress. Daar kun je aan herkennen dat je last hebt van stress en niet van een andere aandoening.

Lichamelijke symptomen

Lichamelijke symptomen waarmee chronische stress gepaard gaat, uiten zich op verschillende manieren. Zo kun je bijvoorbeeld pijnen voelen zoals hoofdpijn, rugpijn en nekpijn. Soms kun je zelfs pijn op de borst ervaren. Het kan ook zijn dat je last krijgt van je maag en je spijsvertering. Tot slot kunnen oorsuizingen en duizeligheid optreden. Vaak gaan de klachten gepaard met bijvoorbeeld slapeloosheid en zweetaanvallen. Dit kan als gevolg hebben dat je last krijgt van huidaandoeningen zoals uitslag. Juist doordat je de klachten ervaart wordt soms het gevoel van stress nog sterker. Je begint je namelijk dan ook om de klachten zorgen te maken.

Veranderingen in gedrag

Mensen die bloot worden gesteld aan chronische stress beginnen vaak ander gedrag te vertonen dan ze voorheen deden. Je herkent ze soms niet meer terug. Bekende veranderingen in gedrag zijn bijvoorbeeld rusteloosheid. Mensen die niet meer even stil kunnen zitten worden dan ook vaak ‘gestrest’ genoemd. Ook dwangmatigheid is een bekende uiting van stress. Mensen die op hoog tempo kauwgom kauwen bijvoorbeeld. Ook mensen die de hele tijd met hun handen friemelen kunnen dit doen als gevolg van stress. Andere veranderingen kunnen ontsnappingsgedragingen zijn. Voorbeelden hiervan zijn een forse toename in alcoholgebruik of drugsgebruik. Ook overmatig eten of roken kunnen aanwijzingen zijn.

Heftige emoties

Als alles je even te veel wordt reageer je nu eenmaal wat emotioneler dan je normaal zou doen. Mensen die last hebben van chronische stress hebben hier nog sterker last van. Heftige emotionele reacties zijn dan ook een belangrijk kenmerk van mogelijke chronische stress. Huilbuien zijn misschien wel het bekendste voorbeeld. Ook woede-uitbarstingen komen vaak voor bij mensen die onophoudelijk onder grote druk staan. Ze zijn vaak erg prikkelbaar en dit werkt dergelijke reacties in de hand. De prikkelbaarheid en het gebrek aan rust maakt hen vaak ook erg nerveus, chaotische en onrustig. Dit zijn veel herkenbare symptomen die wijzen op chronische stress.

Uitwerking op je denkvermogen

Zoals je lichamelijk reageert op stress, zo zal je ook geestelijk een reactie kunnen verwachten. Je denkvermogen verandert drastisch. Het meest tot uiting komt dit in het idee dat je niets meer aan kunt. Elk klusje dat je moet doen, zowel privé als op de werkvloer, is te veel en je lijkt niets af te kunnen krijgen. Je begint erg aan jezelf te twijfelen. Omdat je creativiteit afneemt zie je ook minder oplossingen voor de problemen die zich voordoen, waardoor de problemen zich opstapelen. Tot slot gaat ook je gevoel van humor eraan. Lachen is gezond, maar onder chronische stress zal je weinig reden tot lachen ervaren.

Stress behandelen

Mocht je definitief vaststellen dat je last hebt van chronische stress. Dan wordt het tijd om er iets aan te doen. Stresssymptomen zijn namelijk weldegelijk te behandelen. Allereerst is het van belang dat je op zoek gaat naar de oorzaken van de chronische stress. Stress zal namelijk niet weggaan zonder dat je de oorzaken aanpakt. Als je weet wat de oorzaken zijn kun je die zaken in je leven gaan veranderen. Je kunt leren je taken beter te verdelen, vaker nee te zeggen en vooral ook, dingen van je af te zetten. De sleutel is namelijk dat je leert vaker rust te creëren in je leven. Meer rust en ontspanning leiden namelijk automatisch tot minder stress.

Zoek hulp

Mensen die last hebben van allerlei kwalen die op stress kunnen wijzen lopen hier vaak heel lang mee rond. Praten over stress is nog altijd een beetje taboe. Toch is juist het zoeken van hulp een belangrijke stap op weg naar herstel. Door mensen in je omgeving erbij te betrekken kun je bijvoorbeeld een begin maken. Ook kun je gaan zoeken naar professionele hulp, bijvoorbeeld in de vorm van je huisarts of een psycholoog. Je hoeft namelijk niet alleen te staan in je zoektocht naar een oplossing.